عنبر دریایی از دیرباز به عنوان یک مادهی عاشقانه و تحریککننده در عطرسازی شناخته شده و همزمان نقش یک فیکساتور بینظیر را ایفا میکند. این ماده به عطر حجم و عمق میبخشد و پس از فرآیند مکراسسیون در الکل ۹۶٪، تعادل ظریف رایحهها را نرم و متعادل میکند. به دلیل قیمت بسیار بالا و محدودیت در تولید، امروزه اغلب با ترکیبات مصنوعی مانند Ambroxan، Ambrox یا Orcanox جایگزین میشود.
عنبر دریایی یکی از شگفتانگیزترین پدیدههای طبیعی جهان محسوب میشود و ارزش اقتصادی و تاریخی فوقالعادهای دارد. امروزه قیمت آن میتواند تا ۴۰٬۰۰۰ دلار به ازای هر کیلوگرم برسد. در سال ۱۹۱۳، یکی از بزرگترین قطعات عنبر دریایی ثبتشده در لندن کشف و فروخته شد که ۱۶۰ کیلوگرم وزن داشت.
خواص عنبر دریایی فراتر از عطرسازی است. این ماده به عنوان یک محرک جنسی طبیعی شناخته میشود. تحقیقات دانشگاه کینگ سعود نشان داده است که آمبرین (Ambrein)، یکی از اجزای اصلی عنبر دریایی، رفتار جنسی موشهای نر را تحت تأثیر قرار داده و میل جنسی آنها را افزایش میدهد.
تولید
با وجود جایگاه لوکس عنبر دریایی، منشا آن بسیار خام و طبیعی است: این ماده معمولاً از معده یا روده نهنگ اسپرم ترشح میشود. نهنگها برای محافظت از روده در برابر منقارهای تیز کالاماری و اختاپوسها، بهطور طبیعی این ماده را تولید میکنند. عنبر دریایی پس از خروج باید مدتی در آب دریا بماند تا رایحهی خاص خود را پیدا کند و سپس ۲ الی ۳ سال خشک شود. پس از آن، در الکل ۹۶٪ مکراسسیون میشود تا حدود ۳٪ رنگ و رایحه استخراج گردد و سپس ۱۲ الی ۱۸ ماه دیگر برای رسیدن به تعادل کامل نگهداری میشود.
تاریخچه
خواص منحصر به فرد عنبر دریایی از هزاران سال پیش توجه انسانها را جلب کرده است. در قرن دهم قبل از میلاد، چینیها آن را به عنوان لعاب اژدهایی که روی صخرههای دریایی میخوابید تصور میکردند. در اروپا، به ویژه فرانسه در قرون وسطی، عنبر دریایی به عنوان یک ماده کلیدی در پوماند (Pomander) مورد استفاده قرار میگرفت؛ گلولهای معطر که میتوانست به همراه داشت یا در گلدان قرار گیرد. این ماده نمادی از لوکس بودن و محافظت در برابر بیماریها و میازما تلقی میشد و افراد معتقد بودند با آن میتوانند از شیوع عفونت و بلا در امان بمانند.